André van der Kwartel
Inleiding
In deze bijdrage vervolg ik mijn verslag van de prestaties van de LDG-ers in het Veteranentoer-nooi 2023. Ook nu weer maak ik graag gebruik van de bijdragen van Erik van ’t Hof, Hein van Winkel, Joop Burgerhout en Hans Kreder. Aan de orde zijn de ronden 5 tot en met 8.
Ronde 5
Nog even ter herinnering de context: Ronde 5 speelde zich af in de middagsessie van woensdag. De deelnemers hadden er dus al een – soms zware – ochtendsessie op zitten.
Hans Tangelder verloor en dat was net zo’n soort drama als ik in de ochtendsessie had meege-maakt. Hij verloor namelijk nadat hij halverwege de partij huizenhoog gewonnen had gestaan. Overigens in een prachtige, complexe partij. Waard om na te spelen.
Primnath Goelab – Hans Tangelder
Stand na de 36e zet van zwart.
Een prachtige stand. Helemaal passend in het oeuvre van Hans. Op dit moment mist hij echter een van de meest simpele winsten van de partij, namelijk: (34-40), 45×34 (24-29). Zwart wint een schijf en houdt een degelijke stand over. Het partijverloop was: (24-30), 44-39 (19-24), 38-32 (13-19?). Hier mist zwart een nog overtuigender winstvariant. Veel beter was: (24-29!), 23-18 (3-9), KR ziet nu niet beter dan met 45-40 een schijf te offeren, maar daarna is de stand uitzichtloos voor wit. Ik kan mij overigens voorstellen dat het nogal wat vraagt van het rekenvermogen om in zo’n complexe stand de meest kansrijke variant te vinden. Partijverloop: 22-18 (3-9), 43-38 (34×43), 38×49. Nu is de volgende stand ontstaan:
Primnath Goelab – Hans Tangelder
Na (30-34) zou zwart nog steeds gewonnen staan, maar zwart speelde: (8-13?), 25×34 (13×33), 34-30! [Ongetwijfeld heeft Hans deze voor de hand liggende reactie gemist.] (19×28), 30×10 (33-39), 32×23 (39-44×44). Wit gaat nu aan de leiding. De stand is nog niet verloren voor zwart, maar Hans maakte in het afspel nog een fout en verloor.
Joop Burgerhout mocht aantreden tegen oud-LDG-er Arend van Beelen. Hij schreef daar zelf over:
“Zwart [Joop, AK] overzag een 3 om 4 en wit liet daarna het centrum aan zwart over. Remise!
Het was 26 april – de dag van de lintjes. Arend vernam dat Rudy de Qoeljoe, de bekende gitarist van Brainbox, Vitesse, Dragonfly, Massada, geprezen door Pink Floyds Roger Waters, door Henny Vrienten genoemd als een van de besten in Nederland, en vooral een goede vriend van Joop om 18 uur in familiekring gehuldigd zou worden. Molukkers zijn vreemd, maar Katwijkers onder elkaar vertonen onvoorspelbaar gedrag. Arends randspel en zijn remiseaanbod kwamen na een uur spelen als een geschenk uit de hemel. Wie had dat kunnen denken. Joop was op tijd in Waalwijk!!
Op de foto v.l.n.r. Machiel van der Schoot, Ridder Rudy, Rene van Driesen en Joop Burger-hout. Machiel, Rene en Joop zaten in het comité!
Ondanks deze vrolijke noot toch nog even naar de techniek kijken. Waar zag Joop een drie-om-vier over het hoofd?
Arend van Beelen – Joop Burgerhout
Stand na de 15e zet van wit.
Hier dus. Na (18-23??) volgde natuurlijk: 33-29 (24×22), 32-28 (x), 38×16 en zwart stond een houtje achter.
De partij eindigde in remise, maar de hemel had niets met dat geschenk te maken…..
Dick den Ouden speelde deze ronde tegen de enige vrouwelijke deelnemer en mocht blij zijn dat hij met remise wegkwam.
Jeanet Stel – Dick den Ouden
Stand na de 31e zet van wit.
Dick vergreep zich aan (21-27??) en zal opgelucht adem hebben gehaald na het antwoord 37-31×31?? Wit had kunnen winnen door: 33-28! (22×44), 43-39 (44×24), 30×8 (3×12), 37-31 (26×37), 42×4.
Erik van ’t Hof schreef over zijn partij tegen Arie van Diggele:
Slotstelling met wit aan zet. Remise op voorstel van de witspeler. Oordeel Kingsrow is 0.0000 maar in de partij vond ik de zwarte stelling iets prettiger. Onder andere omstandigheden zou ik graag doorgespeeld hebben.
Maar gezien het mij ten doel gestelde [minimaal 6 ratingpunten winnen, AK] besloot ik de remise te accepteren en de rust op te zoeken. Twee partijen per dag is aardig vermoeiend.”
Zelf was ik nog niet bijgekomen van de domper in de vierde ronde. In een matige partij maakte mijn tegenstander echter in gelijke stand een belangrijke fout.
André van der Kwartel – Wim ‘t Lam
Stand na de 46e zet van wit.
Zwart kan hier gemakkelijk remise forceren door (7-12). Wit heeft dan niet beter dan 38-33 (29×38), 25-20 (14×34), 40×16. Wit wint een schijf maar hoeft niet op méér te hopen. In de partij speelde zwart (14-20?), 25×14 (19×10), 27-21 (7-12), 21-16 en wit won snel.
Over de partij van Hein van Winkel laat ik hem zelf aan het woord:
Hein van Winkel – Jaap van Hal
Stand na 39.43-39 34×43 40.38×49 “In plaats van de achterwaartse ruil geeft Kingsrow veel betere kansen aan 39.36-31. Zaken die eenvoudige lieden niet echt kunnen volgen. Maar als Jaap in de stand van het diagram 40. .. 19-23 41.28×19 13×24 had laten volgen dan zou ik toch een probleem gehad hebben om een goed vervolgplan te vinden. Er volgde 40. .. 8-12 41. 41.36-31 20-25 42.31-26 12-17 43.42-38 25-30 44.49-44 30-35 45.48-43 29-34 46.43-39 34×43 47.38×49 19-24 48.44-39 13-19 49.39-33 18-23 En dan beginnen de varianten hun bliksemende rondedansjes uit te voeren.
Hein van Winkel – Jaap van Hal
Stand na 49. .. 18-23 Je krijgt spoken te zien. Na 18-23 zou toch alles kloppen. Gewoon 27-22 zonder problemen. Maar dan is daar het eerste spook, dat je helemaal niet hebt zien aankomen. Zwart antwoordt ge-woon 23-29 slaat er ook twee en met 27 loopt zwart ook naar dam. Je gaat wat rekenen. Je con-stateert dat de witte schijven na 27-22 en het slaan beide tegen goed geplaatste zwarte schijven aanlopen en raakt in paniek. Het (hopeloze) noodplan 28-22 wordt geboren. Het vervolg was daarna 50. 28-22 17×37 51.26×17 37-41 52.17-12 41-47 53.12-8 47×29 54.8-3 29-33 Er rest nog een biertje om het verdriet te verdrinken en naar huis te gaan. Thuis zet je de stenen nog eens op het bord en constateer je dat er na 50.27-22 23-29 51.22×11 29×27 52.26×17 16×7 53.28-22 27×18 54.17-12 helemaal niets aan de hand is.”
AK: Ik wil aan deze bespiegelingen van Hein nog één kritische noot toevoegen:
Hein van Winkel – Jaap van Hal
Stand na de 56e zet van zwart.
Het hopeloze noodplan was objectief gezien niet zo hopeloos, maar in de partij kwam zwart wel gewonnen te staan. Hij speelde het echter niet goed uit en in de stand van het diagram is het (weer) remise voor wit. Waarschijnlijk geveld door alle eerder beschreven ellende, blunderde Hein met 27-22? (23-28!) en gaf op. De niet zo triviale remise was echter: 27-21! (16×27), 3-12! (23-28), 12-23. Zwart heeft nu twee opties: (27-32) en (28-33). In beide gevallen slaat wit naar veld 14. KR verklaart beide varianten tot remise. En wie zijn wij, die het moeten doen met natuur-lijke intelligentie, om hem/het/haar tegen te spreken?
Hans Kreder won op overtuigende wijze zijn partij. Zijn enige opmerking over deze partij is dat hij heel tevreden was over zijn 63e zet, waarna hij in alle varianten gewonnen staat. KR merkt op dat Hans vanaf elf zetten eerder al in alle varianten gewonnen stond. Maar los van deze flauwe op-merking valt er nog wel een opvallend moment uit deze partij te signaleren.
Ab Steenbergen – Hans Kreder
Stand na de 51e zet van wit.
Zwart staat hier duidelijk gewonnen. Ik denk dat zwart ervan uitging dat de witte schijf op 21 wordt bewaakt door de schijf op 12. Hij koos daarom voor een agressieve voortzetting: (23-29!?) maar daarmee geeft hij zijn winstpositie weg. Spelverloop: 45-40 (13-19), 39-33 (19-24), 33-28 (24-30), 21-17?? Hierna is de stand weer gewonnen voor zwart. Wit had nog remise in handen
met 21-16! Nu werkt de bewakingsfunctie van de schijf op 12 niet meer. Wit breekt op de een of andere manier ook door naar dam.
In de diagramstand had daarom (12-17×7) een overtuigender winst op het bord gebracht.
Zesde ronde
Donderdagmorgen. Joop schrijft: “The day after the night before … Heel laat terug, net liggend in bed blijkt dat het Koningsdag is. Nu is Voorschoten een heel rustige gemeente, maar nu is ieder geluid een heksenketel in het hoofd.”
Joop Burgerhout – Dirk van Schaik Sr.
Stand na de 23e zet van zwart.
37-32???
Commentaar van Joop: “De zwartspeler was na een kwartier spelen overwinnaar. Hij gaf een schijf en sloeg er drie terug en kwam daarmee op dam.
De witspeler ging om 10.15 uur naar zijn vijf kilometer van de speelzaal verwijderde huis, nam pillen in en sliep als een roos. Om 14.20 uur schrok hij wakker.”
Hans Kreder mocht aantreden tegen Daaf Kasse, de latere winnaar van het toernooi. Hans spreekt zelf van een ‘dramatische nederlaag’, maar als je het tegen zo’n sterke speler tot aan de 45e zet gelijkwaardig weet te houden, vind ik dat oordeel te hard.
Hieronder de fase waarin de partij werd beslist.
Hans Kreder – Daaf Kasse
Stand na de 42e zet van zwart.
Wit speelde hier 42-37, maar KR adviseert 43-38 en laat zwart dan (20-25) spelen. Als zwart na-melijk (19-24) speelt, volgt 35-30 en 33-28, waarna het beste lijkt: (20-24), 28×8 (24×44) en de remisegrenzen zijn nog niet overtreden. Partijverloop vanuit het diagram: 42-37 (19-24), 43-38 (9-14!?) [KR adviseert (17-22) met gering voordeel voor zwart.] 27-21? Pas met deze zet gaat wit definitief in de fout. Maar ik vraag mij af hoeveel mensen de redding gevonden zouden hebben waarmee KR op de proppen komt: 34-30! (23 x25), 27-22 (17×28), 32×12 (13-18), 12×23 (24-30), 35×24 (20×18) en ondanks een schijf achterstand voor wit verklaart KR doodleuk dat wit deze stand remise kan houden. Een paar variantjes tegen KR maken dat ook snel duidelijk.
Dick den Ouden speelde remise, maar hij miste de winst die gezien de gehele partij wel terecht zou zijn geweest.
Dick den Ouden – Nerin Bisseswar
Stand na de 39e zet van wit.
(13-19?), 45-40? Beide spelers overzagen: 29-23 (19×39), 48-43 (39×48), 41-36 (48×31), 36×7 met winst voor wit.
Erik van ’t Hof speelde tegen dezelfde speler die een ronde eerder mijn tegenstander was. Ook Erik wist van deze Wim ‘t Lam te winnen. Ik laat Erik weer zelf aan het woord:
Na een door verkoudheid veroorzaakte slechte nacht had ik mij uit het toernooi willen terugtrek-ken. Bij een schaaktoernooi had ik dat zeker gedaan. Maar inmiddels weet ik dat een dergelijke terugtrekking bij damtoernooien niet wordt gewaardeerd (mild uitgedrukt). Dus ik besloot toch maar braaf achter het bord te verschijnen na een ontbijt van havermout, ibuprofen en paraceta-mol. Het werd mijn beste dag!
De partij tegen de heer ’t Lam duurde 5 uur en 10 minuten, ruim de langste van deze ronde. In de slotfase stond er een haag van een stuk of tien belangstellenden te kijken of ik misschien de winst zou vergooien. Dat gebeurde inderdaad twee of drie keer, maar gelukkig zonder dat mijn tegenstander hiervan gebruik maakte.
Wim ‘t Lam – Erik van ‘t Hof
Stelling na 54 … 20-24.
Een keerpunt in de partij die zich hier in een dynamisch evenwicht bevindt. Eerder had ik wel be-ter gestaan, maar dit voordeel was verdwenen na een passieve ruil achteruit. Vermoedelijk vreesde de witspeler hier 55 … 24-29, maar in werkelijkheid is dat geen dreiging wegens de optie 32-28 (meerslagregel).
Na 55. 31-26 zou het evenwicht niet verbroken zijn, maar wit besloot tot een schijfoffer om tot dam te komen: 55. 34-30? Wit haalt nu inderdaad een dam, maar zwart liefst twee! In hogere zin was het nu gewonnen voor zwart.
Echter, overmand door tijdnood en vermoeidheid, gaf ik alles weg in onderstaande stelling.
Wim ‘t Lam – Erik van ‘t Hof
Stelling na 65. 15-38. Achteraf denk ik: waarom zag ik de duidelijke dreiging niet van 27-21, 37-31, enzovoorts? Alle omstanders zagen het uiteraard wel! De hitte van de strijd vertroebelt het menselijk brein blijkbaar en dat gold hier gelukkig ook voor mijn tegenstander.
Enfin, ik vervolgde hier met 65 … 45-50?? en wit antwoordde snel met 66. 38-49??, daarmee de dreiging 27-21 in de stelling brengend (houdend, beter gezegd). En gek, nú zag ik het wel! 66 … 11-2! en ik stond weer gewonnen. Wit kwam nog tot een 4-om-2 eindspel, maar dat bracht de winst niet meer in gevaar.
Ondanks de diverse fouten, beschouw ik het duel tegen Wim `t Lam als mijn beste partij van het toernooi. Beter dan de rariteit in de volgende ronde.
Hein van Winkel speelde remise. Zelf schrijft hij daarover het volgende:
Jack Mondt – Hein van Winkel
Stand na 36.29-23
Na een boeiend gevecht met veel combinatieve mogelijkheden door een witte schijf op 15 en zwarte schijven op 25 en 35, waarin Kingsrow de witte stand liet springen tussen +0.1 en +0.5 was ik blij met een remiseafwikkeling door 36. .. 21-27 37.32×12 13-19 38.28×17 19×37 39.12-7 37-41 Wat er daarna gebeurde staat in het volgende diagram.
Jack Mondt – Hein van Winkel
Stand na 39. .. 37-41 Er volgde 40.17-11? Waarschijnlijk gespeeld om na 7-1 ergens een losse schijf met een 1 om 2 te veroveren. Of ook een extra dam met 11-6-1 te krijgen. Zwart speelde echter 40. .. 41-47 en dreigt daarmee de schijf op 11 mee te slaan. Dus 41.38-32. Helaas overzag ik nu de niet te moei-lijke winst met 41. .. 47-33 waarna 42.11-6 beantwoord wordt met 16-21. Het slot was 41. .. 47-41 42.32-27 41-36 43.27-21 16×27 44.7-1 9-13 45.26-21 en na enkele zet-ten werd tot remise besloten.
Deze ronde verloor ik [AK] weer. Eén aspect van mijn slechte spel dit toernooi was het totaal niet kunnen inschatten van de waarde van de stand op het bord. In deze partij kon ik een hekstelling op het bord krijgen en ik bleef zetten lang op winst spelen, ook toen al lang duidelijk had moeten zijn dat dat onterecht was. Ik kwam een schijf achter, bleef knokken, maar ook ik miste het mo-ment waarop mij een kans op remise werd geboden.
Martin Nederlof – André van der Kwartel
Stand na de 41e zet van zwart.
Ik dacht tijdens de partij dat ik hier nog dikke kansen op remise had. Dat blijkt niet waar te zijn. Na 37-32 verklaart KR de stand tot gewonnen voor wit. Maar gelukkig wordt het spel niet door computerprogramma’s gespeeld. Na lang nadenken speelde wit: 27-22 (18×27), 37-31 (27-32), 28×37 (17-22??). Maar hiermee gooi ik de niet verdiende remise weer weg. Volgens KR was (19-23) remise geweest. En daar heeft KR groot gelijk in:
· Op 45-40 en 31-27 komt (23-28×28)
· Op 37-32 volgt (17-21), 45-40 (3-9) en wit weet niet hoe hij verder moet.
In mijn herinnering heb ik niet naar de tweede variant gekeken en verloor ik snel.
Hans Tangelder speelde deze ronde remise. Dat was een eerlijke uitslag in een partij waarin hij zowel verloren als gewonnen heeft gestaan.
Hans Tangelder – Jacques Brouns
Stand na de 32e zet van zwart.
Wit sloeg foutief naar voren: 42×31 en zwart miste nu de schijfwinst met (19-23), 28×19 (21-26). Wit heeft niet veel beter dan zwart (26×28) te laten slaan en daarmee te berusten in schijfverlies. Alhoewel… er is nog een andere verrassende wending: 33-29 (26×28), 29-23 maar dan volgt (28-33), 38×29 (17-21) en de lange vleugel van wit ligt open voor de aanval van zwart.
Hans kreeg een voordelig eindspel op het bord. Zijn tegenstander moest een moeilijke remise vinden. Dat lukte met medewerking van Hans:
Hans Tangelder – Jacques Brouns
Stand na de 54e zet van wit.
(25-30), 24×35 Nog niet fout, maar ook niet nodig. Ook na (28-33) heeft zwart nog steeds remise. (17-22?) Maar dit is wel fout. Na (17-21) was het nog steeds remise. 41-37? Wit mist zijn laatste winstkans. Na 48-42! Had wit gewonnen gestaan. De zwarte schijven links lopen dood tegen de twee witte verdedigers in combinatie met de schijf op 40 en de schijf op 15 staat in oppositie met de schijf op 35.