André van der Kwartel
Van 14 tot 20 juli vond in het sportcomplex van de Erasmus Universiteit het jaarlijkse Rotterdams Open damtoernooi plaats. Het toernooi kende 128 deelnemers, waaronder twaalf internationaal grootmeesters. Ook drie Damgenoten deden mee: Steven den Hollander. Hans Tangelder en Hein van Winkel. Hans eindigde op de 26e plaats met 11 uit 9. Steven eindigde ongeslagen op de 38e plaats met eveneens 11 uit 9. Hein kwam op plaats 106 terecht met 7 uit 9.
Het is gebruikelijk bij dit type toernooien dat in de eerste rondes spelers met een hoge rating worden gekoppeld aan spelers met een duidelijk lagere rating. Die geleide loting leidde er dit jaar toe dat Hans Tangelder in de eerste ronde ‘mocht’ aantreden tegen Alexander Georgiev. En Hans had voor een kleine sensatie kunnen zorgen….
Alexander Georgiev – Hans Tangelder
Stand na de 32e zet van wit.
In de partij volgde: (13-19??), 32×23 (19×28), 42-38 (31×42), 39-34 (28×39), 34×43 (42×24), 30×10 en Hans kon enkele zetten later opgeven.
In de diagramstand had Hans echter ook een verrassende remise-combinatie uit kunnen halen: (17-21!!), 26×10 (16-21!!), 37×17 (28×48), 17×28 (48×5) en wit heeft dan nog geluk: 30-24 (x), 33-28 (x30), 35×24 met remise. Juist van Hans hadden de meeste van ons Damgenoten verwacht dat hij zo’n slagzet er wel uit had kunnen halen.
Ook Hein van Winkel had in die eerste ronde een opvallend resultaat kunnen boeken, maar in een gelijkwaardige stand tegen Andrew Tjon A Ong beging hij een kleine slordigheid:
Andrew Tjon A Ong – Hein van Winkel
Stand na de 41e zet van wit.
Na bijvoorbeeld (3-8) is de stand vrijwel in evenwicht. Maar Hein kwam op de onzalige gedachte om (17-21??) te spelen. Nu volgde een eenvoudig, maar toch wat verborgen zetje: 47-42 (36×47), 42-37 (47×33), 39×26 en Hein gaf op.
Zoals hierboven al aangegeven, geniet Hans Tangelder een zekere bekendheid voor het uitvoeren van verrassende slagzetten. Maar hij kan ook winnen met subtiele zetjes.
Hans Tangelder – John Moens
Stand na de 24e zet van wit.
De toeschouwer krijgt de indruk dat zwart de witte dreiging totaal niet ziet: (12-18??), 34-30!! Geen spektakel, maar de stand is wel gelijk uit. Zwart kan niet laten slaan, want op grond van de meerslagregel moet zwart met schijf 14 slaan, waarna wit op dam komt met 25×5. Op (13-19) volgt 28-23 (19×39), 30×19 (14×23), 25×5. Behalve dat wit een dam heeft, gaat ook schijf 39 nog verloren. Zwart speelde nog (18-22) en (4-9) en gaf toen maar op.
Een enkele keer had Hans niet over geluk te klagen. Wat te denken van het onderstaande fragment?
Thomas Wielaard – Hans Tangelder
Stand na de 12e zet van wit.
Twee sterke dammers die beide een zetje over het hoofd zien. Altijd weer bijzonder: (17-21??), 37-32?? Beide spelers overzien: 31-26! (21×23), 26-21 (16×27), 34-30 (25×34), 40×16 en wit verovert de zwarte schijf op 27.
Later in de partij zou Hans ook nog ontsnappen uit een stand die positioneel helemaal verloren was.
Hans had trouwens in dit toernooi wel vaker geluk. Wat te denken van het volgende fragment:
Hans Tangelder – Olga Balthazy
Stand na de 37e zet van zwart.
46-41? [Misschien geeft 47-41 meer verdediging omdat (23-28) dan direct wordt beantwoord met 37-32.] (7-11!?) [De interessante vraag is of zwart hier een schijf had kunnen winnen. Met behulp van de computer kom ik na (23-28) tot de volgende scherpe spelgang: 39-34 (18-23), 34-30 en nu zijn er twee acties voor zwart mogelijk die beide winnend lijken:
A) (13-19), 24×13 (27-31)
B) (14-20), 24-19 (13×24), 30×19 (23×14), 38-32 (27×38), 43×23 (20-24), 49-44 (14-20), 35-30 (24×35).
Het gaat wat ver om in dit verslag de diagramstand grondig uit te analyseren, maar mijn voorlopige indruk is dat zwart hier de winst heeft gemist.
Steven den Hollander won na een complexe partij van Harry Clasquin. Hieronder de stand na de 31e zet van zwart.
Steven den Hollander – Harry Clasquin
47-42!? [Sterker lijkt 31-26 omdat daarmee (23-29) niet speelbaar is wegens 28-23.] (4-9?) [Zwart komt nu in het nadeel. Zoals gezegd had zwart zich hier kunnen verdedigen met (23-29). Een enkel voorbeeld: 42-37 (17-21), 44-40 (21-26) en nu wordt 28-23 enz. beantwoord met de plakker (16-21). Ook de afwikkeling na (23-29) moet even bekeken worden: 28-23 (19×26), 30×10 (17-21), 25×14 (21×34), 33×24 (15-20!), 24×15 (34-39), 44×33 (13-19), 14×23 (18×47)] 31-26 (17-21), 26×17 (12×21), 42-37 (8-12), 44-40 (12-17), 39-34 (7-11) [De zwarte stand was al reddeloos verloren, maar nu volgt ook nog eens een winnend offer:] 27-22 (18×27), 34-29 (23×34), 40×29 (13-18), 45-40 [Wit kan al met 28-23 enz. een winnende afwikkeling nemen, maar dan kan zwart met de schijf op 39 nog op dam komen. Waarom al die moeilijkheden toelaten? De winst loopt niet weg.] (9-13), 28-23 (19×39), 30×8 en zwart gaf op.
Tot slot een leerzaam fragment uit een partij van Hein van Winkel
Marianna Fedorova – Hein van Winkel
Stand na de 39e zet van wit.
De stand is vrijwel gelijkwaardig, maar met zijn volgende – onschuldig ogende – zet komt hij vrijwel verloren te staan. (12-18?) Het is leerzaam om te zien hoe de witspeelster hierop reageert: 43-39 (14-20), 34-30 (20-24), 30-25 De zwarte stand wordt steeds meer ingeklemd. (24-29) [nog wat meer verdediging geeft (23-29)] 40-34 (29×40), 45×34 (21-26) [Wat anders?] 39-33. Zwart staat verloren. Hij probeerde nog: (16-21), 27×16 (18-22), maar met 16-11 (17×6), 28×17 werd deze actie van zwart weerlegd. Enkele zetten later gaf zwart op.
In de diagramstand moet zwart zijn stand flexibel houden met bijvoorbeeld: (14-20), 43-39 (20-24), 39-33 (15-20) en de stand wordt verder vereenvoudigd na ofwel 34-29 en (20-25) ofwel 37-31 (21-26).