Leids Damgenootschap

Hans Tangelder

De prijswinnaars in de zomercompetitie zijn:

• De winnaar voor de zomercompetitie: Koos van Amerongen (met moyenne 1.75 !!)
• De winnaar van het ratingklassement t/m 1150: André van der Kwartel (4e overall !!)
• De winnaar van het ratingklassement t/m 1000: Peter van den Berg (5e overall !!)
• De grootste opwaartse rating overwinning: Jack van der Plas (tegen Joop Burgerhout 189 rating punten verschil, 5 meer dan Gé Berbee tegen Hans Kolfoort,  Peter van de Berg boekte tegen Maurits Meijer wel een rating winst van maar liefst 297 rating punten verschil, maar de rating prijs schuift door, omdat Peter het ratingklassement tot 1000 heeft gewonnen)
• Het mooiste fragment: Joop Burgerhout (enige inzending)
• De middenmoter: Hans Tangelder (6e van de 11 geclassificeerde spelers)

Geschreven door André van der Kwartel!

In 1977 lukte het Evert niet om zich te plaatsen voor het NK. In 1978 ontbreekt zijn naam zelfs bij de halve finales. Maar in 1979, na twee jaar afwezigheid, speelde Evert weer mee in het Nationaal Kampioenschap. Het toernooi kende veertien deelnemers. Evert werd gedeeld zesde met dertien punten.

Evert mocht in de eerste ronde aantreden tegen Johan Bastiaannet. En dan blijkt dat niet alleen Evert wel eens eenvoudige missers beging.

J. Bastiaannet – E. Bronstring

Stand na de 22e zet van zwart.

46-41? Wit ziet de dubbele dreiging niet aankomen: (11-17!). Zwart dreigt nu met een damzet naar 46 en met een schijfwinst door (17-22) en (19×28). Wit speelde 49-44 en er volgde: (16-21), 27×16 (26-31), 37×26 (17-22), 28×17 (19×46). Na de veertigste zet van zwart gaf wit op. In de diagramstand was er na 40-34 niets aan de hand geweest voor wit.

In de tweede ronde speelde Evert tegen Rob Clerc. Die bleek ook in deze partij een maatje te groot. Hieronder de eindfase van de partij.

E. Bronstring – R. Clerc

Stand na de 39e zet van wit.

39…12-17 Wellicht zou kansrijker zijn geweest: 39…24-29 40.33×24 12-18 41.22-17 11×33 42.24-20 3-9 43.20-15 9-14 44.30-25. Wit kan ten koste van een tweede schijf doorbreken.

40.22-18 Er dreigde (21-27), enz., maar 46-41 had meer verdediging gegeven.

40…13×22 41.37-31 26×37 42.32×41 23×32 43.34-29 21-26 44.29×20 32-38 Hier gaf wit op. Er had nog kunnen volgen: 45.33×42 26-31 46.36×18 8-13 47.18×9 3×45

Na een remise tegen Gerrit Boom, won Evert in de vierde ronde van Joost Hooijberg. Het is alleen raadselachtig waarom Hooijberg de partij opgaf. Volgens Kingsrow is de zes-om-zes eindstand potremise. Het gaat om de volgende stand:

E. Bronstring – J. Hooijberg

Stand na de 47e zet van wit.

Zwart speelde (12-18), 22×13 en zwart gaf op. De reden is niet duidelijk. Het enige argument dat ik kan bedenken is dat zwart de vrije doorloop van schijf 35 heeft overschat. Die faalt echter op een kleine finesse: 35-30 (16-21), 30-25 (21-27). [Zwart dreigt nu met (3-9), 13×4 (22-28), 4×31 (28-32), 37×28 (26×48). Daar moet wit iets tegen doen.] 42-38 (22-28) en de actie (26-31) en (28-33) verzekert zwart van de remise.

In de vijfde ronde won Evert van Jan de Ruiter.

J. de Ruiter – E. Bronstring

Stand na de 38e zet van zwart.

36-31?? (14-20??) [Beide spelers overzien: (25-30), 34×25 (14-20), 25×5 (4-9), 5×32 (22-27), 31×22 (18×49) met winst voor zwart.] 31-26 (20-24), 29×20 (25×14), 34-29 (15-20), 40-34?? [Maar nu laat Evert de geboden kans niet lopen:] (22-27!), 21×23 (20-24), 29×9 (18×38), 9×18 (12×23) en na nog zeven zetten gaf wit op.

Helaas werd deze overwinning in de zesde ronde weer teniet gedaan door een verliespartij. En weer – we hebben het helaas al vaker gezien – door een uiterst eenvoudig zetje.

J. de Boer – E. Bronstring

Stand na de 34e zet van wit.

Zwart staat al slecht. Materieel is de stand gelijk, maar Kingsrow waardeert de zwarte stand alsof deze een volle schijf achter staat. (4-9) is gedwongen, maar zwart speelde: (14-19??), 25-20 (19×30), 28-23 (15×24), 23×1 en gaf op.

In de zevende ronde won Evert weer, nu van John van den Borst. Nadat hij in het middenspel een kans op groot voordeel had laten liggen, won hij in het eindspel door een nauwelijks waarneembare fout van zijn tegenstander.

E. Bronstring – J. van den Borst

Stand na de 54e zet van wit.

Zwart speelt hier het voor de hand liggende (32-37), waarmee hij zich middels (18-22-27) verzekert van een doorbraak naar dam. Maar wit toont in het partijverloop moeiteloos aan dat die strategie tot verlies leidt.

In de diagramstand had zwart moeten spelen: (28-33!). Het lijkt onlogisch om vrijwillig een schijf in oppositie te zetten, maar het brengt voor wit vervelende ‘plakkers’ in het spel. Bijvoorbeeld: 11-7 (14-20). Wit kan nu geen dam halen wegens 7-1 (33-39). Dus bijvoorbeeld: 31-27 (20-24), 27-21 (24-29) en nu heeft wit pech want dam halen op 1 wint niet door (33-38). Dus 7-2 (29-34) en wit wint niet meer.

In de achtste ronde verloor Evert van Frank Drost door een domme rekenfout. Ik laat hem hieronder zien, omdat het altijd weer leerzaam is als geheugenopfrisser, maar je wordt er niet vrolijk van als dit soort dingen gebeuren op het niveau van het Nederlands Kampioenschap.

E. Bronstring – F. Drost

Stand na de 23e zet van zwart.

Wit begint aan een afwikkeling die er helemaal niet in zit: 22-17?? (11×22), 29-23? (19×28), 32×23 (21×32) en dit is het verraderlijke moment: wit moet meerslag nemen: 37×17 (18×29) en wit komt minstens één schijf achter. (In de partij kwam Evert zelfs twee schijven achter.)

Evert leek niet erg aangeslagen te zijn door deze misgreep, want in de negende ronde won hij in een prachtige partij van Jannes van der Wal. Vanuit de opening 31-27 (17-21), 33-28 (19-23×23) overspeelde Evert met zwart zijn tegenstander.

J. van der Wal – E. Bronstring

Stand na de 35e zet van zwart.

Wit staat al heel slecht maar had volgens Kingsrow met 45-40 (9-14), 27-22×22 nog kunnen tegenstribbelen. Na de partijzet maakt Evert het fraai af: 38-33!? (12-17), 33-28 (6-11), 42-38 (1-6) [Wit heeft alles klaar gezet voor de Bomzet, maar zwart doet alsof zijn neus bloedt. Ik neem aan dat Jannes al lang heeft zien aankomen hoe het af zou lopen.] 27-21 (16×27), 32×12 (23×34), 12×3 (11-17), 3×21 (26×17) en na wederzijds nog twee zetten gaf wit op.

Speelde Evert dit toernooi voor de wisselvalligheidsprijs? Na deze overwinning op Jannes van der Wal verloor Evert in de tiende ronde van Hans Jansen.

E. Bronstring – H. Jansen

Stand na de 39e zet van zwart.

Een wat onoverzichtelijke stelling die wit echter nog steeds remise kan houden, maar niet na het gespeelde 18-12?? (17-21), 12×14 (41-47), 26×17 (27-32), 38×27 (47×13) over zes schijven. Wit gaf op.

In de diagramstand had wit remise kunnen maken door het verrassende 19-14! (9×20), 18-12 Het is onduidelijk hoe zwart verder moet. De meest voor de hand liggende reactie loopt in ieder geval op remise uit: (41-46), 12×32 (46×14), 38-32 (14×30), 35×24 (20×29), 40-34 (29×40), 45×34. Wit maakt remise omdat de zwarte schijven te ver van de damlijn staan en zwart niets uitricht tegen de actie 26-21-16-11-7.

In de elfde ronde lukte het Evert om in een spectaculaire partij remise te spelen tegen Harm Wiersma. Wiersma kreeg een dam op het bord die na een lange jacht door Evert ten koste van een schijf achterstand werd gevangen. Dank zij voldoende compensatie kon Evert alsnog remise behalen.

H. Wiersma – E. Bronstring

Stand na de 27e zet van wit.

Een geladen stelling, waarin zwart niet heel veel keus heeft en de verkeerde kiest: (21-27?), 32×21 (16×27), 33-28 (12×21), 26×17 (7-12), 44-39 (12×21), 28-22 (27×18), 23×3 (21-26). Wit speelde het hierna niet op zijn sterkst en zwart kon na een lange strijd nog remise maken.

In de diagramstand had zwart al deze moeilijkheden kunnen voorkomen door (18-13) te spelen. Zwart dreigt nu met (9-13) en (14-19) om vervolgens na (21-27) de witte schijf op 17 te veroveren. Na (13-18) komt Kingsrow dan ook met de volgende spectaculaire afwikkeling: 50-45 (9-13), 34-30 (20×29), 32-27 (21×41), 42-37 (41×43), 49×38 (12×21), 23×1 (34×23), 1×34 (20×29), 34×25 [over schijf 13] (21-27) met een stand die Kingsrow op remise taxeert.

In de twaalfde ronde verloor Evert van Geert van Aalten in een partij waarin hij een groot gedeelte (licht) nadelig stond. Toen hij in het eindspel een eenvoudige remise miste, was het snel afgelopen. Misschien speelden de vermoeienissen van de elfde ronde nog een rol.

Evert sloot het NK af met een remise tegen Jos Stokkel na een partij waarin geen spectaculaire momenten waren te vinden. Toch laat ik één fragment zien, speciaal voor onze leergierige lezers, om te laten zien welke verdedigingsmechanismen in een ogenschijnlijk gevaarlijke stand kunnen zitten.

J. Stokkel – E. Bronstring

Stand na de 41e zet van wit.

Oppervlakkig gezien lijkt schijf 24 bijna zeker verloren te gaan. Zwart heeft immers drie aanvallers klaar staan en wit maar één verdediger. Het blijkt mee te vallen:

A) [De partijvariant] (14-19), 45-40 (19×30), 29-24! (20×29) [ Op (30×19) volgt 28-23] 33×35. Mislukt. Gelijk spel.

B) Dan bereiden we de aanval voor: (17-21), 45-40 (14-19), 38-32! (19×30), 32-27 (21×23), 29×9. Mislukt. Groot zo niet verliezend nadeel voor zwart.

C) Dan bereiden we de aanval met twee zetten voor: (17-21), 45-40 (21-26), 40-35 (14-19), 36-31! (26×46), 35-30 (46×23), 29×9 (20×40), 9-3 (25×32), 3×13. Mislukt. Wit wint.

Als zwart de formatie 2-8-13 moet verbreken, blijft er van de aanval op schijf 24 helemaal niets meer over.

Geschreven door Evert Dollekamp!

Duuuuuuuuuuuuuusss … ’tis wat za’k ma zegg’n bie wieze van sprek’n nait den tuss’n deur ee’m zo.

Hier ben ik al heel hard op aan het oefenen dit vloeiend binnen tien seconden uit te spreken.

Mijn broer Maarten (ik heb vier broers, zij ook) weet dit na jarenlange oefening zonder over de tong te struikelen probleemloos uit te spreken. Wat heeft dit met Jannes je maken? He-le-maal niets! Ik moest er bij het schrijven van dit stukje aan denken toen de uitslag Tjalling van den Bosch – Jean-Marc Ndjofang voorbijkwam in Brunssum 2021.

Remise.

Dit is natuurlijk geen prestatie van Tjalling. Evert Den Eerste en ik zijn het daarover volledig eens. Ik heb de partij ondanks mijzelf nagespeeld en dacht aan Bauke Jan Bies. Die ooit wist te melden: ‘als je tegen Frits Luteijn speelt kun je nooit verrast worden door de tegenstander, alleen maar door het spel!’

Maar ik moet ook zeggen: Ndjofang speelde ook wel erg slap. Klein voordeeltje, luizige Koeperman-aanval. Dat soort werk. Dan vraag je er ook om. Zodat hij een Friesche kou op de kop kreeg van Tjalling.

NB: dammend Friesland kende nog een andere beroemde Tjalling. Tjalling Goedemoed, een hele aardige vent. Trok het niet meer en trok zelf jaren geleden de stekker eruit. Was ik wel gelijk van die vermoeiende mail-wisselingen met hem verlost. Dit even terzijde.

Siep Buurke: Zijn dood is een voorbeeld voor ons allen.

Is Tjalling van den Bosch dan ook beroemd? Jazeker! Begin jaren tachtig (ik kan er wat naast zitten) was Tjalling een geducht deelnemer aan het NK Sterkste Man van Nederland. Een toernooi wat hij meerdere keren won (denk ik) en een discipline waarvoor hij de hele wereld over trok. Accu tillen, vrachtwagen trekken, eiken balken wegkoppen, loodzware betonnen ballen optillen, maagden werpen en nog wat van die eenvoudige dingen. Ik mocht daar vroeger (en ook nu trouwens) graag naar kijken. Vooral onder het motto: dat gaat mij nooit lukken. Ik heb groot respect voor spiergeweld.

Dat Tjalling uiteindelijk is gaan dammen is de grootste tegengestelde contradictie die ik ooit heb mogen beleven. Die ene keer dat ik Tjalling live in (dam)actie heb mogen zien was tijdens een teamwedstrijd tussen Rinsumageest en het Drents Tiental, ergens jaren negentig.

Een famke oppe kool !

Een doodse stilte overvalt je als je het dorp binnenrijdt. Er heerst werkelijk een akelige rust als je op zaterdagochtend om kwart voor elf enige verpozing tracht te vinden. De damwedstrijd begint pas om twaalf uur en dat duurt nog lang als je niets te doen hebt. Naar het speellokaal dan maar. Dat blijkt gevestigd in het plaatselijke dorpshuis dat tevens dienst doet als kantine van de voetbalclub. Een diep gevoel van geluk wordt mijn deel als blijkt dat er gevoetbald wordt. Vertier! Als ik aankom wordt net gefloten voor de rust in de wedstrijd VCR F1 – Driesum F2.

Ik ga op zoek naar koffie. Wat verloren sta ik in het dorpshuis voor de deur richting consumpties, als ik word aangesproken door een oerechte stam-Fries. Stevig postuur, grove baard, vlaggenstok in de hand. Duidelijk een grensrechter bij voornoemd treffen.

‘Esdebar net oepm?’

vraagt hij met donderende stem waarin grote verontwaardiging doorklinkt. Alsof ik het gedaan heb. ‘Nou, volgens mij is de bar net open!’ weet ik gelukkig te melden. Even later is er koffie. Tussen een aantal voetbalfanaten ontstaat een boeiende conversatie. Tenminste, dat vermoed ik aan het enthousiasme waarmee een en ander gepaard gaat, want voor een eenvoudig buitenstaander is het niet te volgen. Wat ik wel weet op te vangen, is dat het vorige week toch maar een mirakel was. Dat de tegenstander ondanks een famke oppe kool met de punten aan de haal ging. En dat het lang geleden is dat de F-jes hebben voorgestaan.

De tweede helft is dan ook doortrokken van een ongekende felheid. Aan de zijlijn uiten leiders, pakes en memkes bedenkelijke aanmoedigingen. En in het veld is het een agressie van jewelste. Vooral Wytse maakt het erg bont. Te grote broek en te grote mond. Als Wytse gevloerd wordt (wat heet: hij laat zich professioneel vallen!),

klinken vreselijke woorden. De scheidsrechter is snel ter plaatse en geeft Wytse een vrije trap mee met de woorden: ‘Wolst wol es ophelje mit dat geskreeuw? Ik fluutje wol ja?’ Het blijft spannend tot de laatste minuut. Onder groot gejuich jaagt Wytse de beslissende treffer tegen de touwen. Trije – twa voor de thuisclub.

Hoera!

Opgewekt naar de damwedstrijd! Mijn grote vriend Bauke Bies deed toen overigens ook mee, het was een vrolijk weerzien. Hoewel hij er toen niet al te best uitzag door dat hartinfarct.

Tjalling, toen nog steeds een indrukwekkende kolossale beer, had geloot tegen Sven Winkel. Sven is nu nog steeds een ranke jongeman, maar destijds echt vel over been. Indrukwekkend hoe Sven zijn letterlijke grote tegenstander, waar hij naar schatting wel zeven keer in paste, onderuit haalde. Hoewel? Sven? Jongeman? Ook al richting 40? Of erger? Time flies!

Vaak heb ik Tjalling van den Bosch, die overigens ook nog heel goed en lollig kan schrijven, gebruikt als onderwerp in een mop. Vroeger (nog steeds?) had je bij Radio Noord op zaterdagochtend om 11 uur de zogenaamde Stamtoafel. Met Wienes van der Loan, je weet wel.

Lekker mop’m tap’m.

Ik heb een van die moppen vertaald naar Tjalling van den Bosch. En hem vaak smakelijk ten beste gegeven aan de toog van LDG als zijnde waar gebeurd..

Tjalling staat als Sterkste Man van Nederland in een circus. Natuurlijk om wat centjes bij te verdienen. Heeft een citroen in de hand en knijpt die helemaal fijn. ‘Wie nog een druppel uit die citroen krijgt, verdient honderd euro.’

Uiteindelijk staat na diverse vergeefse pogingen een heel klein schriel oud mannetje van een jaar of 60 op en krijgt zonder moeite nog drie druppels uit de citroen.

‘Wat doe jij voor werk??’

‘Ik werk voor de belastingdienst!!’ klinkt het met een hoog schrieperig stemmetje.

De MF titel is natuurlijk een grote vergissing van de FMJD. Ik heb al eens vaker geschreven dat verwatering in waardering ook hier de nekslag is voor onze mooie damsport. Maar Tjalling van den Bosch verdient deze titel natuurlijk ten volle. Niet omdat hij per ongeluk remise maakte met Ndjofang. Want die roept de ellende over zichzelf af met zulke obligate potjes. Ik weet er alles van.

Nee, Tjalling is de MF onder de de Sterkste Mannen van Nederland! En omdat hij prachtig kan schrijven natuurlijk. Dat schept een band.

Over titels gesproken: kort geleden las ik dat Wim Koopman een lintje heeft gekregen. Dik verdiend! Het ontroerde mij, werkelijk waar. Dat is nog eens wat anders dan een per ongeluk remise maken tegen een GMI!!

Hans Tangelder

Donderdag 2 september start weer de interne competitie van LDG.

Belangstellenden voor de interne competitie van LDG zijn van harte welkom. Als u op proef mee wilt spelen  dient u uiterlijk om 20.00 uur aanwezig te zijn in het Denksport Centrum, Robijnstraat 4, Leiden, zodat u ingedeeld kunt worden. Hieraan zijn geen kosten verbonden. Van te voren aanmelden is ook niet nodig.
LDG gunt belangstellenden en nieuwkomers – zowel beginners als gevorderden – een ruime periode om vrijblijvend kennis te komen maken.
Het is dus niet nodig om meteen lid te worden.

Hans Tangelder

Afgelopen donderdag werd het jaarlijkse sneldamkampioenschap van LDG gespeeld. Nadat Koos van Amerongen alle wedstrijden in zijn groep won, sloeg hij ook in de finale genadeloos toe met een overwinning tegen Jack van der Plas.

Dit toernooi leverde ook een aantal interessante fragmenten op:

Allereerst ter oplossing twee fraaie combinaties van Edwin van Hofwegen:

Hans Kreder – Edwin van Hofwegen: Zwart wint een schijf

Klik hier voor de oplossing

Hans Kolfoort – Edwin van Hofwegen: Zwart wint 

Klik hier voor de oplossing

Vervolgens bespreekt Koos van Amerongen een partij fragment uit zijn partij tegen Edwin van Hofwegen.

Koos van Amerongen – Edwin van Hofwegen

De deelnemers waren verdeeld in twee groepen en speelden finales tegen elkaar.

Finales:

Koos van Amerongen eerste na winst tegen Jack van der Plas. Maurits Meijer derde na na winst in barrage partij tegen Edwin van Hofwegen. Harry Dekker vijfde na winst tegen Hans Tangelder. André van der Kwartel zevende na winst tegen Dick den Ouden. Hans Kreder negende na winst in barrage partij tegen Peter van den Berg.

Geschreven door finalist André van der Kwartel!

Ieder jaar wordt binnen het Leids Damgenootschap een bekerwedstrijd georganiseerd. De regels zijn eenvoudig: de paring van de tegenstanders wordt door loting bepaald. De winnaar van een partij gaat door naar de volgende ronde. Bij remise gaat de speler met de laagste rating door naar de volgende ronde tenzij het ratingverschil minder dan honderd punten bedraagt. In dat geval wordt de partij overgespeeld. Wordt de partij nu weer remise, dan gaat de speler met de laagste rating alsnog door naar de volgende ronde.

De bekerwedstrijd is dus een afvalwedstrijd met als aantrekkelijk gegeven dat het lang niet altijd de sterkste speler is die uiteindelijk de beker wint. Ter illustratie: gedurende vele jaren was Evert Bronstring in de ‘gewone’ onderlinge competitie van LDG onbetwist en verreweg de sterkste. Maar in diezelfde periode lukte het hem maar vier keer om “de beker” te winnen.

In het verleden lukte het mij twee keer om Casper Remeijer in deze bekerwedstrijd in een vroeg stadium de voet dwars te zetten. Ook dit seizoen troffen wij elkaar als tegenstanders, maar nu ging het om de finale. De voorzitter, Maurits Meijer, verrichtte geheel onpartijdig de loting. In lijn met de traditie van LDG geef ik hieronder het verloop van de wedstrijd met dank aan Casper voor zijn verdiepende aanvullende opmerkingen.

André van der Kwartel – Casper Remeijer

Bekerfinale Leids Damgenootschap

28-07-2021

1.32-28 17-21

2.37-32 11-17

3.41-37 6-11

4.34-29 20-25

5.29-24 19×30

6.35×24 21-26

7.33-29!?

Volgens Casper een minder goede zet. Het is verstandiger om nog even alle opties open te houden met bijvoorbeeld de opbouw 40-34, 45-40, 50-45. Na de tekstzet kan zwart een beproefde strategie in het spel brengen. Enige kennis van openingen kan toch handig zijn!

7. ……. 1-6

8.38-33 14-20

9.42-38 18-22

10.40-34

Kingsrow adviseert 40-35. Een zet waar ik geen seconde naar heb gekeken, want wat doe je tegen (25-30)? Nou, dan volgt: 31-27 (22×42), 48×37 (30×19), 28-22 (17×28), 32×25 en zwart is veel van zijn voordeel kwijt. Zwart heeft na 40-35 meerdere mogelijkheden, zoals (10-14) of (12-18) en (7-12).

10………10-14

11.45-40 13-18

Het is de vraag of dit de beste zet is voor zwart. Sterker lijkt het om direct de aanval in te zetten: (14-19), 40-35 (19×30), 35×24 (9-14), 44-40 (4-9), 40-35 (14-19), enz. Maar na het spelen van enkele varianten tegen de computer lijkt dat toch ook geen doorslaggevende optie.

12.28-23 9-13

13.32-28

Het was verstandiger geweest hier 32-27 te spelen. Ik heb daar natuurlijk wel naar gekeken, maar gaf de voorkeur aan 32-28 met het oog op varianten als: (17-21), 28×17 (11×22), 47-42 met de optie 33-28. Alleen heb ik op dit moment gemist dat na (4-10) die optie helemaal niet meer aan de orde is. Na de gespeelde zet taxeert Kingsrow het voordeel voor zwart op meer dan een halve schijf en dat zal in het verdere verloop van de strijd alleen maar toenemen.

13 ……… 17-21

14.28×17 11×22

15.50-45 4-10

In het licht van mijn vorige opmerking is het wat vreemd dat Kingsrow (4-10) afwijst en (6-11) suggereert. Uit het spelen van wat varianten heb ik de indruk dat dat alleen op zetverwisseling neerkomt.

16.40-35 7-11

17.47-42 11-17

18.35-30

Een ingrijpende beslissing, bedoeld om 33-28 mogelijk te maken. Maar Kingsrow geeft de voorkeur aan 46-41. Een onooglijke zet, maar een die wit wel veel verdedigingsmogelijkheden geeft.

18. …… 14-19

19.23×14 20×9

20.33-28 22×33

21.39×28 10-14

En zo ontstond dus de “open Partie Bonnard”. In de nabespreking was het algemene commentaar dat wit op dit moment toch weer tegenspel lijkt te verkrijgen, maar dat is gezichtsbedrog, zoals Casper overtuigend aantoont. Ook de suggestie om hier met 37-32×41 terug te ruilen biedt wit geen soelaas. Langzaam aan komt wit steeds slechter te staan en ook Kingsrow geeft nergens opties aan die tot een fundamenteel betere verdediging hadden kunnen leiden. Tijdens de partij had ik dan ook het gevoel kansloos te worden weggespeeld. Casper heeft mij echter achteraf gewezen op een aantal mogelijkheden die ik hieronder graag meeneem.

22.38-32 2-7

23.43-39 7-11

24.49-43 14-20

25.44-40 17-22

26.28×17 11×22

Casper:

27. 31-27 22×31 36×27 is beter dan het gespeelde 43-38. Wit kan hiermee of met 31-27×27 op een later moment een zetje meenemen dat ik in de partij (nog) niet gezien had. Na 27. 31-27 22×31 36×27 12-17 kan 29-23 dus een logische zet vind ik 6-11. Dit heeft echter als nadeel dat na 42-38 zwart niet verder kan met 11-17 door 29-23 20×29 30-24 29×20 23-19 13×24 37-31 26×28 38-33 21×32 en beide manieren om naar dam te slaan geven ongeveer gelijkwaardig spel. Als wit naar 2 slaat, neem ik de dam direct af met 9-14 2×30 20-24 30×41 16-21 41×10 5×14. Als wit naar 4 slaat, heeft zwart meerdere mogelijkheden: 24-30, 24-29 en 17-21. speelt zwart 17-21 (dreigt 12-18 4×38 21-27 38×21 16×27 z+1) en na 4-36 kan zwart de dam ook vangen met gelijk spel middels 8-13 36×4 12-18 4×38 21-27 38×21 16×27.

Kingsrow adviseert na 27. 31-27 22×31 28. 36×27 om 9-14 te spelen. Deze zet stond nog niet op mijn radar in de partij. Het kan dan verdergaan met 29. 46-41 12-17 en zwart wint een schijf

doordat 29-23 verhinderd is wegens 30.29-23 20×29 31.23×12 5-10 32.34×23 25×34 33.39×30 26-31 34.37×26 17-22 35.27×20 15×44 36.26×17 44-50.

27.43-38 6-11

Ook op dit moment was 31-27 een betere zet geweest in plaats van het gespeelde 39-33. Na 28. 31-27 22×31 36×27 overwoog ik twee zetten: 11-17 en 12-17. Ik was in de partij van plan 11-17 te spelen, omdat ik de damcombinatie na 29-23 (nog) niet gezien had. Mijn idee was om eerst een keer op te lopen met 17-22 en zo te voorkomen dat ik een hangende schijf op 11 krijg na 12-17 29-23. Na 11-17 kan weer 29-23 20×29 30-24 29×20 23-19 13×24 37-31 26×28 38-33 21×32 en ook in deze stand (verschil met eerder is dat wit een schijf op 42 heeft i.p.v. op 43) zijn beide manieren om naar dam te slaan ongeveer gelijkwaardig. Als wit naar 2 slaat, neem ik de dam weer direct af met 9-14 2×30 20-24 30×41 16-21 41×10 5×14. Als wit naar 4 slaat, heeft zwart alleen 17-21 (dreigt 12-18 4×49 21-27 49×21 16×27 z+1) en na 4-36 kan ik de dam ook vangen met gelijk spel middels 8-13 36×4 12-18 4×49 21-27 49×21 16×27. Kingsrow waardeert 28. 31-27 22×31 36×27 12-17 29-23 20×29 23×12 17-22 27×18 8×17 34×23 25×43 38×49 13×22 40-34 (49-43?) op ruim een schijf voordeel voor zwart. Wit heeft een goede verdediging op de lange vleugel en dat zwarte blok ziet er niet heel mooi uit dus in de partij dacht ik dat dit wit misschien compensatie zou geven

Tot zover Casper.

Op het moment dat ik 39-33 speelde had ik niet gezien dat daarna 32-28 onmogelijk is wegens (18-23), 29×27 (21×43), 48×39 (20×47). Bovendien dreigt (22-27), 31×22 (17×39), 34×43 (25×23). Er blijft dus weinig anders over dan 31-27.

28.39-33 12-17

29.31-27 22×31

30.36×27 17-22

Opnieuw Casper aan het woord:

Wit had in de partij 31. 29-23 kunnen proberen. Het leek me niet alleen de beste verdediging, maar daarmee speculeert wit ook op 18×29? 27×18 13×22 34×23 20×18 32-28 25×34 28×6 w+. Na 29-23 22×31 23×12 8×17 32-28 20×29 34×23 25×34 40×29 staat wit maar één schijf achter en ik heb ook niet zo snel een doorbraak op wits lange vleugel. Ik kan proberen wit vast te zetten

met zetten als 15-20 9-14 13-19 of ik kan de hangende schijf op 11 ontwikkelen door 13-18 23×12 17×8. Ik denk dat het relatief makkelijk wint voor zwart, maar het leek me wel de beste verdediging voor wit.

31.46-41 22×31

32.41-36 11-17

33.36×27 17-22

34.48-43 22×31

35.33-28 18-22

36.28×17 21×12

37.32-28 13-18

38.38-32 9-13

39.43-38 18-22

40.28×17 12×21

0-2

Op donderdag 26 augustus organiseert het Leids Damgenootschap weer het jaarlijkse Open Sneldamkampioenschap van Leiden.

Op die avond worden meerdere korte dampartijen gespeeld. Daarbij wordt ervoor gezorgd dat iedere deelnemer zo veel mogelijk speelt tegen spelers van ongeveer gelijke sterkte.

Dus ook mensen die alleen maar thuis zo af en toe een potje dammen, kunnen meedoen zonder de angst ‘toch maar alles te zullen verliezen’. Iedereen is van harte welkom.

Bij de prijsuitreiking wordt rekening gehouden met de speelsterkte van de deelnemers. Maar één ding is zeker: iedere deelnemer gaat met een prijs(je) naar huis! De deelname is gratis.

Van tevoren aanmelden is niet nodig. U wordt wel gevraagd om uiterlijk 19.45 uur aanwezig te zijn, zodat de dampartijen om 20.00 uur kunnen beginnen. De prijsuitreiking zal rond 22.30 uur plaatsvinden.

Het adres luidt: Leids Denksportcentrum, Robijnstraat 4, Leiden.

Geschreven door Evert Dollekamp! Dank namens uw webmaster!

Jannes van der Wal was zo bekend dat iedereen hem bij voornaam kende. Onlangs had ik nog iemand aan de lijn die tijdens het gesprek liet vallen, toen ik zo onvoorzichtig was geweest te melden dat ik dammen als hobby had, ‘oh maar dan ken je Jannes vast ook!’ Dat bedoel ik. Jannes was natuurlijk een mythische figuur. Ondanks hemzelf, want al die belangstelling is hem gewoon overkomen. Jannes werd landelijk bekend toen hij bij Mies Bouwman mocht komen opdraven na het behalen van de wereldtitel in 1982. Ik kan mij nog goed herinneren dat ik live samen met mijn boezemvriend Bauke Bies naar dat interview zat te kijken. Interview? Jannes antwoordde op geen enkele vraag. Dat was de schuld van Mies, die als eerste weetje naar Jannes’ leeftijd informeerde. Jannes verklaarde later dat die vraag geen pas gaf. Dat had ze van tevoren toch wel even kunnen opzoeken?

Vervolgens deed Jannes er het zwijgen toe. Na afloop vroeg hij nog wel even netjes of hij dat dambord mee mocht nemen. Dat mocht. Ik herinner me nog dat Bauke heel hard moest lachen. Ook een beetje als plaatsvervangende schaamte denk ik. Ondanks, of beter dankzij, leverde dat bezoekje aan Mies Jannes veel publiciteit op. Het een na het andere tv-kanaal wilde Jannes op bezoek. Kranten stonden in de rij. Ik weet nog goed dat ik in mijn huis destijds op een verloren avond de tv aanzette om te kijken wat er allemaal in de wereld gebeurd was. Werkelijk waar: zappen leverden mij zes hits Jannes op! Spelletjesprogramma, praatprogramma, bij Koos Postema op bezoek, reclame voor dit, reclame voor dat ….. Even tellen, nou ja, vijf dan. De zesde waarschijnlijk vergeten. Sportprogramma! Kan best. Tenslotte was Jannes natuurlijk vooral topsporter.

Veel mensen noemden Jannes excentriek. Was hij natuurlijk ook wel een beetje. Maar het was toch vooral een aardige lieve jongen die zeker wel oog had voor zijn omgeving. Zo liet ik eens, toen we voor het Drents Tiental per auto onderweg waren naar een uitwedstrijd, terloops vallen dat ik van mijn destijds toenmalige lieftallige aanstaande ex-genote Hilda (typering: dat is wel heel ver boven het landelijke gemiddelde !! [patent Herman Pieter de Boer (Waanzin en moederliefde) ] ) was gescheiden. Ik was werkelijk waar onthutst toen

Jannes liet weten dat hij daar niets van begreep. Hij was zelfs verontwaardigd boos. Pas toen ik Jannes duidelijk maakte dat het niet mijn schuld was (?) en ik buiten de deur was gezet, kalmeerde hij een beetje.

Jannes heeft veel betekend voor het dammen. Natuurlijk omdat hij wereldkampioen werd. Maar nog meer vanwege zijn publicitaire waarde. In herinnering bijvoorbeeld zijn optreden met Prins Claus tijdens de fietsvierdaagse in Drenthe lang geleden. De Prins speelde 1.31-27 en gaf vervolgens op. Jannes weigerde en sprak dat Prins Claus zojuist de Poolse opening had gespeeld, zodat remise een betere uitslag was. Kijk, daaraan herken je de echte propagandist. Zodat Claus aan Beatrix ‘s avonds kon melden:

‘Ik heb vandaag ook nog wat voor Polen gedaan!’

Jannes is niet meer, dat is natuurlijk treurig. Toen het bijna voorbij was kreeg hij nog bezoek van zijn aartsrivaal en vriend Rob Clerc. Werkelijk waar een dag tevoren zaten beide giganten in Groningen over het dambord gebogen om de merites van het Doordammen te doorgronden. Die dag kwam mijn broer Bert, die een innige band met Jannes had, nog even buurten. Jannes keek verstoord op. De situatie op het bord duldde geen interruptie. De volgende dag was het over. De leukemie had Jannes, slechts 39 jaar oud, geveld.

Wat ik nog even wil benoemen is het volgende. Jannes was in zijn laatste dagen nog steeds lid van het Drents Tiental en dus ook speelgerechtigd. Zijn overlijden was tijdens de NC. Ik was toen teamleider van het Drents Tiental en had er eigenlijk helemaal niet bij stilgestaan de komende wedstrijd te laten uitstellen.

Telefoon

Henk Grotenhuis ten Harkel (dat is nog eens wat anders dan Ellenianora de Grande Familia de Paquete el Baño de Papel Higiénico!) bood als teamleider van DC Vorden aan de komende wedstrijd uit te stellen. Ik liep helemaal leeg en zei dat dat niet nodig was. Hoe die wedstrijd is afgelopen weet ik niet meer. En ik ga het niet opzoeken ook. Maar dat telefoontje uit Vorden vond ik getuigen van Groot Respect.

Ik heb nog niet toegezegd dat ik meedoe

NK 1982 – Interview met Jannes van der Wal

Hielke Hylkema

Van je voorbereiding heb ik een klein gedeelte meegemaakt: ik zag je op de zaterdag voor het toernooi bij het concert van een boogie-woogie pianist.

Was jij daar ook? Ik heb je niet gezien.

Ik was er wel. Hoe vond je zijn pianobehandeling? Heb je er iets van geleerd?

Nou nee, zover ben ik nog niet. Maar ik vond het wel indrukwekkend. Ik vond het jammer dat ik zijn linkerhand niet kon zien, daarvoor zat zijn lichaam in de weg.

Die zaterdag had ik de de toptraining voorbereid Ik was dus wel met dammen bezig geweest.

Dat doen jullie zo’n beetje bij toerbeurt toch, die voorbereiding?

Nou, Rob Clerc is de eigenlijke trainer, maar vaak bereiden Harm Wiersma en ik iets voor.

Is dat niks voor jou – zo’n baantje voor halve dagen in dienst van de KNDB?

Maar Clerc heeft dat baantje!

Jawel, maar als er nou een extra plaats wordt gecreëerd?

Ik weet het niet. Daar heb ik nooit over nagedacht.

Jannes heeft zich niet speciaal op het toernooi voorbereid:

‘s Avonds kijk ik alleen even nar mijn tegenstander voor de volgende dag. Daar speel ik een paar partijen van na.

Je damt veel. Hoeveel eigenlijk?

Nou, als ik ‘s morgens uit mijn bed kom ga ik eerst achter de piano zitten. Bij Fivelgo speel ik voor de onderlinge competitie. Vluggeren met Auke doe ik ook soms. Verder ben ik natuurlijk net in Bordeaux geweest en heb ik dit jaar aan het provinciaal kampioenschap deelgenomen.

En in je eentje analyseren?

Dat doe ik veel minder dan vroeger.

Is pianospelen voor jou ook een manier om je een beetje af te reageren?

Ja… het is wel zo: als iets me niet lekker zit en ik speel wat op mijn piano, dan is het daarna meestal wel weg…

Over het toernooi zegt Jannes:

Ik vind het wel leuk om iedereen weer te zien en om met hen over dammen te praten.

Alleen met de organisatie heb je wel eens problemen, niet?

Ik denk dat jij doelt op een oud conflict met Los. Maar dat is verjaard.

Ik dacht dat dat was bijgelegd, maar je bent het nog niet vergeten?

Nee, ik ben het niet vergeten. Het is gewoon verjaard. Niet vergeten, maar verjaard.

Ik heb iets gehoord over een brief van jou waarin je je toernooideelname op losse schroeven stelt.

Ik had mijn deelname niet nog toegezegd. Toen vond ik dat programmaboekje in mijn brievenbus en daarin stond dat ik deelnemer was. Ik heb toen de KNDB een brief geschreven waarinstond dat ze er niet zo zeker van moesten zijn dat ik aan het toernooi zou deelnemen.

Maar dat is inmiddels geregeld?

Nee, tegenover de KNDB heb ik nog niet verklaard dat ik meespeel.

(??) Officieel ben je dus geen deelnemer?

Ik heb nog niet toegezegd dat ik meedoe.

Vanwaar die aarzeling?

Voor mij staat er een titel op het spel en voor een titelverdediger levert dit toernooi niets op. Ik speel onder zware druk. Wiersma en Sijbrands doen niet mee en van de twaalf die wel meedoen, zijn Clerc en ik de sterkste spelers. In voorgaande toernooien ben ik steeds boven Clerc geëindigd en op grond daarvan beschouwt het publiek mij als favoriet en dat vind ik geen prettig gevoel. Als ik nu kampioen word, vindt iedereen dat heel gewoon. Ze verwachten niet anders. Terwijl het spelen van dit toernooi mij wel heel veel inspanning kost. Met Sijbrands en Wiersma als deelnemer zou ik me meer op mijn gemak gevoeld hebben.

Derde achter Wiersma en Sijbrands vind je niet erg. Maar tweede worden achter Clerc, dat is toch geen blamage? Jullie zijn toch van vergelijkbaar niveau?

Ik word liever eerste.

Als ik het goed begrijp vind je dat er met dit deelnemersveld financieel te weinig staan tegenover eventueel titelverlies. Maar verdient het dan echt zo weinig? Vorig jaar was het toch veel minder?

Ja, maar dat was geen gesponsord toernooi. Het totale prijzen- en startgeld in dit toernooi is 7.000 gulden. Voor zo’n bank is dat gewoon een koopje. De organisatoren moeten zo’n sponsor vertellen dat 7.000 gulden gewoon te weinig is. Als je alle sterke dammers achter het bord wilt hebben, moet je het dammen aantrekkelijker maken. Het kampioenschap van Nederland is helemaal geen kampioenschap van Nederland: Wiersma is er niet, Sijbrands niet, Roozenburg, Drost… die doen ook niet mee. Maar die horen er wel bij! In Rusland kunnen ze het wel. Aan het Russisch kampioenschap doen ook echt alle sterke spelers mee. Daar kunnen ze het wel aantrekkelijk maken om mee te doen.

Iets anders. Die spelersraad…

De spelersraad is een wassen neus. Die heeft niets te vertellen.

Zij heeft toch de verdeling van de prijzenpot gemaakt?

Nou ja, als zij het leuk vinden om daarover te praten… Maar ik interesseer mij meer over de hoogte van het totaalbedrag, dan voor de verdeling ervan.

Over het publiek zegt Jannes:

Ik heb altijd veel last van het publiek. Vandaag stond er weer zo’n rotjochie op de eerste rij zijn snot op te snuiven (Jannes doet het even na), wel een half uur lang! Daar heb ik erg veel last van. Ik heb wel oordoppen, maar…

Twee jaar geleden zei je eens tegen mij dat je, zolang Harm Wiersma meedeed, geen kans had op de wereldtitel. Voor jou was Harm gewoon veel te sterk. Hoe denk je daar nu over?

Harm speelt wel sterker. In het eindspel ben ik wel tegen hem opgewassen, maar in het middenspel is hij sterker. Wat hij bijvoorbeeld in zijn match tegen Gantwarg heeft laten zien… dat was van zeer hoog niveau.

Dat zou jij niet kunnen?

Nee, dat zou ik niet kunnen.

Namens uw nieuwe webmaster!

Na 10 rondes in de zomercompetitie is het duidelijk dat Koos van Amerongen (KaVeeAa) vol heeft ingezet op het prolongeren van zijn titel bij de jaarlijkse zomercompetitie van het Leidsch Damgenootschap. Slechts 2 remises heeft hij toe moeten staan, en de vraag is waar dit gaat eindigen. Kijkende naar het moyenne lijken alleen Steven den Hollander en Richard Meijer nog een kans te hebben om dit te voorkomen. Die zijn dan echter wel afhankelijk van misstappen bij Koos, zo zal Steven zelf geen partijen meer spelen. Ook een speciale vermelding voor Peter van den Berg, de enige speler naast Koos en Steven die nog ongeslagen is in de zomercompetitie! De rest van de ranglijst ziet er als volgt uit:

Merk hierbij ook op dat er nog vele subklassementen zijn, zoals het mooiste fragment, de middenmoter en de prijs voor een overwinning bij ratingverschil! Die laatste ligt momenteel in handen bij Jack van der Plas die (zoals vorige week geplaatst!) in een attractief duel Joop Burgerhout wist te vloeren. Een verschil van 189 in rating! Op enkele merkwaardige appberichten na is hierna niets meer van Joop vernomen. Joop, mocht je dit lezen willen we doorgeven dat het kraanwater erg lekker smaakt in het DenkSportCentrum.

Ook hebben wij tijdens de zomercompetitie een nieuw lid mogen verwelkomen, namelijk Rudi van Velzen. Rudi zal dit jaar ook nog eens gaan proberen om LDG door de nationale en provinciale competitie te loodsen! Startende met twee nederlagen toont direct zijn mate van bescheidenheid aan. Welkom bij de club, en veel plezier gewenst! Daarnaast heeft Rudi ook aangeboden om af en toe iets op te sturen voor de website, want wie schrijft….

Een andere bijdrage heb ik van Hans Tangelder mogen ontvangen. In zijn partij tegen Koos van Amerongen had zich een fraaie mogelijkheid voor kunnen doen als Hans eerder niet met 09-13 had vervolgd, maar met 09-14! Het kersverse bestuurslid zelf aan het woord:

Koos van Amerongen – Hans Tangelder, mogelijkheid na 22.49-43.

Wit lijkt een uitstekende stelling te hebben, maar na 22. 49-43 zou zwart een verrassende mogelijkheid hebben om een zeer kansrijke stelling te bereiken: 24-29!. Na slaan met 33×24, 22×33, 38×29, volgt 14-19 met dam. Wit moet dus slaan 34×23, 18×29, 33×24, 22×33. En nu de verrassing 8-13! met een dubbele dreiging 13-19, 12-18 naar dam en 17-21 met doorbraak. Wit moet wel verder met 29-23.

Maar dan volgt 13-19! 24×13 12-18 23×1 2-7 1×21 16×49! En nu zijn alle kansen aan zwart! Nadat zwart deze mogelijkheid overzien had, ging de partij verloren voor zwart.

Hans Tangelder – Rudi van Velzen, stelling na 24. 12-17

Na 12-17? miste wit het dammetje 27-21,28-22,34-29. Wit won wel later de partij!

Geschreven door Evert Dollekamp!

Compromisloos spel. Dat is Hans Jansen ten voeten uit. Tegen Jan en alleman gaat Hans voor de winst. Zijn stijl is ongeëvenaard. Zelfs grootmeesters spelen tegen hem met de voet op de rem. Niet voor niets vier maal kampioen van Nederland. Het had zelfs vijf keer kunnen zijn als hij de loting tegen Harm Wiersma winnend had afgesloten. Het jaar weet ik niet meer, maar kennelijk vond de KNDB het nodig dit middel in te zetten om het NK te beslechten.

De stijl van Hans Jansen laat zich moeilijk beschrijven. Een sluipmoordenaar, misschien komt dat nog het beste in de buurt. Gepaard aan een feilloze techniek weet hij met fijne zetjes de tegenstander in verwarring te brengen. Daarbij gaat hij soms tot het gaatje. Waar een ander allang zou zijn afgehaakt, weet hij de spanningen tot op het laatst te handhaven. Natuurlijk ging het wel eens mis, maar de echte grootmeester ligt daar niet wakker van. Hij neemt zijn verlies als een man. En acteert als Evert Bronstring toen zijn vrouw Wobien vroeg hoe het vandaag was gegaan. ‘Het is goed gegaan Wobien. Ik heb vandaag omsingeld!’ Zo is Hans ook: de strategie is oppermachtig aan het resultaat.

Hans ken ik al heel lang. Toen we beiden nog in Groningen woonden, speelden wij onze eerste partij. Ik won nota bene door een zetje, Hans’ handelsmerk. De toon was gezet voor een jarenlange terreur. In zeven ontmoetingen haalde Hans drie remises en beet vier maal in het stof. Dat was natuurlijk ook wel een beetje mijn verdienste, maar de oorzaak was toch vooral dat ik Hans nooit begreep. Zoals de rechtsback van het vierde Johan Cruyff moeiteloos aan banden legde, boekte ik de ene overwinning na de andere. Maar goed: zo heeft iedereen zijn Angstgegner.

Hans en ik waren jarenlang teamgenoot bij het Drents Tiental. Slopend. Niet de wedstrijden, maar de tochten van Amsterdam naar Hijken. Hans reed met mij mee en zat twee uur op de praatstoel. Een enkele keer lukte het me mee te lullen, maar meestal was hij onnavolgbaar met zijn theorieën zodat ik vaak met een lelijke hoofdpijn arriveerde. Toch een onvergetelijke herinnering toen ik op een avond met Hans onderweg was naar Leeuwarden waar hij een partij vooruit moest spelen voor de Nationale Competitie:

Onderweg naar Leeuwarden

Leeuwarden, nog 36 kilometer. Op pad met Hans Jansen. Plots klinkt het: ’Wist jij dat 36 een heel bijzonder getal is?’ Ik kom niet verder dan 6 kwadraat. Het is volgens Hans echter ook een zogenaamd driehoeksgetal: 1 + 2 + 3 + 4 + 5 + 6 + 7 + 8. Hans krijgt van mij de opdracht mijn geboortejaar 1959 te herleiden tot 36, nadat ik hem al heb verteld dat ik op 6-3 precies 36 ben geworden. Het is vervolgens tien minuten stil in de auto. ‘Ik heb er wel een andere formule voor’ klinkt het dan. ‘Met grondtal 7’. Een uitleg van de formule volgt. Elk oneven getal is te herleiden tot de som van een bepaald aantal tweevouden van oneven getallen verhoogd of verlaagd met 1, te beginnen bij 1. Je hebt er niks aan verder, maar het is mooi gevonden. ‘Even kijken. 1959. Dat wordt dan plus, plus, plus, plus, min, plus, min, min, plus, plus!’ Leeuwarden nog 15 kilometer. Even doorzetten, dan haal ik het net. Uitwerking:

2×1+1=3, 2×3+1=7, 2×7+1=15, 2×15+1=31,

2×31-1=61, 2×61+1=123, 2×123-1=245,

2×245-1=489, 2×489+1=979, 2×979+1=1959.

Dat Hans echter zijn dag niet heeft, ontdek ik opvolgende zondagochtend. Bij het prutsen aan de formule kom ik tot de ontdekking dat in 1959 een prachtige 36 zit verstopt, ontroerend door zijn eenvoud. Gewoon het verschil tussen de vermenigvuldiging van het tweede en derde cijfer en de vermenigvuldiging van het eerste en vierde cijfer: (9×5)-(1×9)=36! Ook realiseer ik me pas daags na de wedstrijd dat in mijn partij aan de overzijde wordt geblunderd één zet nadat veld 36 is ontruimd. En Hans haalt paaltje 3 na 6 rondes door tegenstander Taeke Kooistra als het ware naar veld 36 te zuigen. Om 3 voor 6 worden de handen geschud. En voor mezelf is het zege nummer 3. Ook 6 keer meegedaan. Zo, nu houd ik op, het is ten slotte al weer 22.36. Tijd voor 0.36 liter bier.

Je kunt niet zonder risico spelen en toch veel kansen creëren

NK 1982 – Interview met Hans Jansen

Door Hielke Hylkema

Hans Jansen, 25 jaar, internationaal meester, lid van de Moon-beweging, in 1979 kampioen van Nederland.

Je hebt de afgelopen tijd natuurlijk heel weinig aan dammen gedaan…

Ja. Ik ben er innerlijk volledig mee verbonden, maar ik heb geen schijf aangeraakt.

Sinds het vorig kampioenschap?

Nou, ik heb enige partijtjes gespeeld met een paar Japanners in Duitsland. Dat moet ik eerlijk zeggen. Ik heb ook met wat Afrikanen gespeeld in München, maar alleen om die mensen een beetje bezig te houden.

Je hebt het Drents Tiental ernstig teleurgesteld door niet te komen opdagen.

Ik weet het, ik weet het. Ik heb er ook geen excuus voor. Ik accepteer de straf – wat het ook mag zijn: levenslang of zo… Kijk, ik kan wel zeggen waarom dat zo ging, maar ik heb er een eeuwigheid voor nodig om dat uit te leggen.

Ja, dat is binnen dit tijdsbestek niet haalbaar… (Het was namelijk tien minuten voor de voor aanvang van de vierde ronde)

Ik wil het ook helemaal niet rechtvaardigen, want het is gewoon stom van mij geweest.

Is er nog verschil met het kampioenschap hier? Ik bedoel: niemand verwacht je nog toen je een uur voor tijd binnenkwam en zei je: ‘Ik had toch gezegd dat ik kwam!’ Maar dat had je ook tegen ons gezegd.

Precies. Dat is een heel moeilijk punt…(pauze) Nou kijk, ik zal het uitleggen. Het was wel mijn plan om mijn afspraken na te komen. Maar soms heb ik twee afspraken lopen… net als in een agenda weet je wel… Je zegt bijvoorbeeld: ‘Op die en die datum kom ik.’ Een andere afspraak maak ik niet zo exact. Ik zeg: ‘Nou, als je me nodig hebt, dan kom ik.’ Dus…

Ja, dat begrijp ik. Maar dat je dan helemaal niets meer van je laat horen. Dat heeft natuurlijk niet zoveel met samenlopende afspraken te maken…

Ik heb toen gedacht dat jullie wel een oplossing zouden hebben. Maar dat is inderdaad heel stom (pauze)

Ja, Iets anders: hoe speel je op dit ogenblik?

Mijn zwakke punt is dat ik nog steeds niet exact genoeg ben. Ik voel me wel exact hoor… vrij redelijk exact, maar nog niet zo exact als ik me zou hebben voorbereid. Ik speel de openingen vrij snel – resoluut – met nadruk op het middenspel. Ja, gisteren heb ik de zaak zitten verpest hè? Nou kijk – ik kan kiezen. Als ik wil kan ik natuurlijk ook dat spelen wat het minst gevaarlijk is. Maar wat ik gister speelde…

Daar heb je gewoon lol in…

Natuurlijk. Maar kijk: bij dammen heb je vaak twee mogelijkheden. Je hebt een spelgenre dat echt kansen geeft, maar dat ook gevaarlijk is… maar dat geeft ook echt kansen en dat blijkt ook weer achteraf – ik heb echt goede winstkansen gehad. Of je kiest iets vanuit een instelling van… nou ja, dat je iets niet vertrouwt weet je wel… Maar dan treedt toch vaak het effect op dat datgene wat voordeel leek, toch bij lange na niet genoeg is voor de winst.

Als de ander op de hoogte is van de gebruikelijke gang van zaken, kan hij vaak het nadeel tot een minimum reduceren…

Precies. En kijk: dat treedt vaak op. En dan kies ik bewust. De mensen denken dat ik het gewoon leuk wil maken, maar ik heb het gespeeld omdat ik weet dat dat de meeste kansen geeft… objectief het beste is. Ik weet dat het gevaarlijk is, maar ik ga niet met mijn leven spelen, Ik ga niet onder de guillotine liggen.

Nee… je hebt gelijk.

Kijk, en dan snap ik het niet… Veel mensen kijken dan haast laatdunkend op me neer. Zo van: kan die jongen niet eens een beetje verstandig zijn. In plaats van blij te zijn dat ik een interessante partij speel! Dan zegt men wel: ‘Ja, je had een leuke partij hè. Maar waarom moest je nou zoveel risico nemen…’ En dat snap ik dus niet. Je kunt niet zonder risico spelen en toch veel kansen creëren. Je kunt wel kansen creëren, maar die zijn vaak van het kaliber dat je tegenstander nog net remise kan maken. En dat moet je gewoon heel goed beseffen. Daarom kies kies ik voor het ene, met het gevaar dat ik verlies en dat is dan mijn zwakheid. Ik daag in feite mijn eigen zwakheid uit. De variant was gewoon aanwezig. Voor mij was er de mogelijkheid om er wat van te maken. Dat moet Jannes je maar eens laten zien. Dat is werkelijk zeer interessant.

Je moet weg Hans. De ronde is al begonnen.

Nee, maar dat kan je geest ontzettend aantasten… Dat er mensen in de krant schrijven die dat gewoon niet doorzien weet je wel… En dan zeggen ze dat ik van het bord ben gezet of dat ik me van het bord heb laten zetten. Dat treft me ontzettend.

Sijbrands schrijft vanmorgen: ‘De slotstand spreekt voor zich.’

Ja kijk… dat is gewoon onwetendheid. Nee… ik word echt agressief hoor, ik word echt agressief.

Heeft Sijbrands iets tegen je?

Nee. Hij bedoeld het misschien niet zo kwaad, maar ik word er wel kwaad om.

Hans lacht en staat op. Hij pakt de Volkskrant en leest voor:

‘Clerc maakt weer indruk.’ Nou, we gaan hem inmaken!

En Hans verdwijnt naar de speelzaal.