André van der Kwartel
De tweede ronde van de competitie bracht ons achttal op 3 oktober naar Haarlem. In het verleden heeft LDG er nog wel eens tegen geprotesteerd om op deze datum (Leidens Ontzet!) een wedstrijd te spelen, maar dit jaar bestond daartoe geen enkele reden. Ten gevolge van Covid-19 was er in Leiden niets te beleven.
Juist in verband met de risico’s op een coronabesmetting had Hein van Winkel had zich voor deze wedstrijd afgemeld. Een volledig te respecteren standpunt, maar juist voor het Haarlemse denksport- annex biljartcentrum wellicht ietwat voorbarig. Wij werden in de bar ontvangen met een uitgebreide voorlichting over de coronaregels die streng zouden worden gehandhaafd. De grote ruimte was ruim voorzien van pijlen die verplichte looprichtingen alsmede de verplichte anderhalve meter afstand aangaven. We mochten in de bar aan de tafeltjes plaats nemen, maar daar dan ook niet meer vanaf komen. Daar werd streng de hand aan gehouden, zoals menig onschuldig dammer te horen kreeg die bij de nabespreking de euvele moed had om bij het bord van een collega toe te kijken. De arme duivel werd streng door het barpersoneel ter verantwoording geroepen.
In de speelzaal was het al niet minder streng. Hoewel er maar liefst zes achttallen tegelijk speelden, was de ruimte groot genoeg om alle spelers op anderhalve meter afstand van elkaar te houden. Boven de borden waren spatschermen aangebracht, zodat er ook een veilige barrière was tussen de directe combattanten. Het werd ons spelers uitdrukkelijk verboden om tijdens de wedstrijd rond te lopen om te kijken hoe de partijen zich bij teamgenoten ontwikkelden. Wellicht begrijpelijk, maar daardoor beoefenden wij een teamsport zonder te weten hoe het met het team ging. Sommigen van ons ervaarden tijdens de wedstrijd dan ook een zeker gevoel van vervreemding.
In ieder geval betekenden deze huisregels zo’n 3 à 4 uur zonder te bewegen achter het bord zitten. Een opgave die voor mij in ieder geval te hoog gegrepen was. Enkele overbodige tochtjes naar het toilet gaven nog enige afleiding. Die tochtjes hadden ook nog een andere reden. Om de kans op besmetting te minimaliseren werd de speelzaal grondig geventileerd. Zó grondig dat meerdere spelers in de loop van de wedstrijd hun jas aantrokken om nog enigszins warm te blijven. Mijn sanitaire tochtjes voerden echter door een zaal waar werd gebiljart en waar wel een aangename temperatuur werd gehandhaafd. Een welkome afwisseling. Het geheel leverde een enigszins tegenstrijdig klimaatbeleid op: degenen die stil zaten, zaten in de kou, degenen die zich rondom de diverse biljarttafels repten werd een warme omgeving geboden. Het zijn verwarrende tijden.
De score werd geopend met een remise van Hans Tangelder. Net als in de eerste ronde speelde hij een tamelijk overzichtelijke partij waar de computer maar één kanttekening bij maakt:
Hans Tangelder – Dick Siegers
Stand na de 34e zet van wit.
Zwart speelde (3-8) en (23-28), waarna de partij snel remise liep.
Mogelijk was echter: (23-28), 32×25 (27-32), 38×27 (15-20), 25×14 (13-19), 14×23 (18×49). Zwart moet wel naar 49 slaan, want als zwart naar 47 slaat volgt: 39-33 (47×29), 44-39 en zwart verliest. De stand na (18×49) is onduidelijk. Zwart kan zijn dam naar de eigen bordhelft brengen, maar de dam is wel erg duur, dus laten we het toch maar op remise houden.
Joop Burgerhout zette LDG op een 1-3 voorsprong. De partij eindigde met een aardige slagzet.
Frans Elzenga – Joop Burgerhout
Stand na de 45e zet van wit.
Je ziet zelden zo’n ideale opstelling van – in dit geval – de zwarte schijven. De stand zou uitstekend kunnen worden gebruikt als instructiemateriaal om het belang van (het ontbreken van) formaties te laten zien. Zwart staat huizenhoog gewonnen. Joop kon het zich dan ook permitteren om de simpele doorbraak (24-29), (19×30), (23-28), (18×40) te negeren. In plaats daarvan speelde hij: (24-30?!), 35×24 (19×30), 48-42? (16-21), 33-29 (21-26) [Ook (22-27) is een winnende optie, maar dit is mooier.] 38-33 Daarmee staat alles klaar voor een fraaie winnende afwikkeling: (14-20), 25×14 (13-19), 34×25 (23×43), 14×23 (18×47) en wit gaf op.
Helaas verloor daarna Jack van der Plas. Het kantelpunt in deze partij deed zich voor rond de 27e zet. Merkwaardigerwijze deden beide spelers direct na elkaar een niet erg voor de hand liggende zet die duidelijk zwakker was dan de zetten die wel voor de hand lagen.
Jack van der Plas – Harry van der Vossen
Stand na de 27e zet van wit.
Ik neem aan dat bijna iedere zwartspeler in deze stand zonder veel na te denken zou kiezen voor (17-22×22). Mijn computer geeft dan het volgende plausibele spelverloop: 30-25 (6-11) [(24-29) is het ook waard om nader te onderzoeken.] 32-28 (21×32), 28×6 (23-28), 38×27 (8-12), 33×22 (16-21), 27×16 (18×49). Er lijkt mij een min of meer gelijkwaardige stand over te blijven.
Zwart speelde echter (3-9?). Nu neem ik aan dat de meeste witspelers zonder lang na te denken 30-25 zouden spelen. De computer komt dan met de volgende variant: (9-14), 35-30 (24×35), 33-29 (23×34), 39×30 (35×24), 28-22 (17×28), 32×3 (21×32), 38×27 (11-17), 3×21 (26×17) en er is een vrijwel gelijke stand overgebleven.
De witspeler koos echter voor 28-22? (17×28), 33×22, kreeg groot nadeel en verloor kansloos.
Maurits Meijer verloor aan bord één van Mark Deurloo. Geen schande. Een subtiele fout in de opening kwam hij niet meer te boven. Toch één opvallend fragment uit deze partij op een moment dat Maurits al lang en breed verloren stond.
Mark Deurloo – Maurits Meijer
Stand na de 40e zet van wit.
Maurits dacht hier nog een truc achter de hand te hebben: (12-17), 1×5 (17-22). Zwart dreigt met (22-28) de dam met een één-om-drie af te pakken. Op dit moment passeerde ik dit bord en ondanks de strenge instructies kon ik het niet laten om de volgende winst van wit te zien: 5-10 (46×5), 29-23 (5×50), 43-39 (50×20), 25×12. Wit speelde echter 43-38 en moest nog twaalf zetten spelen voordat hij de winst binnen had.
Misschien zag ik deze afwikkeling met het heen en weer gooien van de vijandelijke dam, omdat ik zelf ooit zo’n slagzet heb uitgehaald:
A. Bizot – A. van der Kwartel (26-11-1994)
Stand na de 36e zet van zwart.
38-32? (13-18!), 22×4 (3-9), 4×35 (14-19), 35×21 (16×49).
Na dit uitstapje gaan we weer verder met de wedstrijd HDC – LDG.
Ik bracht met een remise de stand op 6-4, maar ik heb waarschijnlijk de winst gemist.
André van der Kwartel – Peter Schipper
Stand na de 42e zet van zwart.
Vanuit deze stand had ik in een lange variant naar een vrijwel zekere winst kunnen spelen. Om mij niet te hoeven verdiepen in allerlei subvarianten: de vastloopvariant wint voor wit. Zwart moet die dus ontwijken en dan ligt de volgende hoofdvariant voor de hand: 39-33 (3-9), 29-24 (6-11), 33-28 (11-17), 43-38 (9-14), 38-33 (23-29), 34×12 (17×8), 33-29 (25×23), 27-22 (19×30), 28×10. Dit eindspel lijkt gewonnen voor wit. Na bijvoorbeeld (30-34), 10-4 (34-39), 4×18 moet zwart nog een schijf inleveren vanwege de dreigingen en vangstanden na 18-1. Het lijkt mij alles bij elkaar tamelijk overtuigend.
Het spelverloop was gebaseerd op een slordige berekening mijnerzijds: 43-38 (6-11), 27-22?? (18×27), 29×9 (3×14), 37-31 (14-20), 31×22 (11-17), 22×11 (16×7), 32-28 (21-27), 38-33. Tot zover had ik een en ander correct gezien, maar op de een of andere manier hield ik alleen rekening met het offer (27-32) (dat trouwens ook niet wint), maar zwart speelt gewoon (20-24) en het gewenste 28-23 faalt op (19×28), 33×31 (24×35) en remise.
Peter van den Berg bracht met een verdienstelijke overwinning de partijen weer op gelijke hoogte (6-6), maar zijn tegenstander liet hem wel heel gemakkelijk door zijn lange vleugel naar dam lopen.
Rudi van Velzen – Peter van den Berg
Stand na de 39e zet van zwart.
Zwart dreigt met (19-24) en wit had dat het beste kunnen weerleggen met 30-25 (let overigens op de twee prachtige basisschijven op 2 en 4 die zwart een stevige verdediging geven.)
Wit speelde echter 38-33?? waarna zwart eenvoudig (22-27), 40-35 (27-32×32) speelde en achter elkaar winnend doorbrak naar dam.
Hierna volgde een onnodige tegenvaller. Na een partij waarin nauwelijks iets bijzonders was gebeurd verloor Hans Kreder in een remise-eindspel door tijdsoverschrijding. Hij verkeerde even in de veronderstelling dat hij er na de 50e zet extra bedenktijd bij zou krijgen. Die goeie ouwe tijd…
De eindstand werd bepaald op 10-6 doordat Harry Dekker verloor. Geen schande bij een ratingverschil van bijna 200 punten, maar toch…
Ik wil één moment uit de partij tonen dat een microscopisch klein kantelpuntje in de wedstrijd had kunnen zijn:
Roel Janssen – Harry Dekker
Stand na de 33e zet van zwart.
De computer adviseert hier 30-25 en 34-30, maar wit speelde 38-32!? De zwartspeler had van dit buitenkansje gebruik kunnen maken door (15-20!). 30-25 is nu verrassend verhinderd door (19-23), x (12-18), x (18×49), wat in ieder geval een schijf winst oplevert. Wit zal dus iets anders moeten spelen, waarna zwart met (20-25) een opsluiting kan innemen. In de partij speelde zwart (6-11).